1- دانشگاه شهید باهنر کرمان 2- دانشگاه شهید باهنر کرمان ، mbahmani@uk.ac.ir
چکیده: (13 مشاهده)
قیمت برق در ایران تحت تاثیر ساختار قیمتی انرژی به دلیل یارانههای گسترده، بسیار پایینتر از سطح تعادلی نگه داشته شده است که منجر به ناکارایی در تخصیص منابع و فشار بر بودجه دولت شده است.از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی آثار اصلاح قیمت برقهمراه با سیاستهای مالیاتی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، شامل تورم، تولید ناخالص داخلی، صادرات و واردات تدوین شده است. با به کارگیری الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه و بر مبنای نسخه 11 پایگاه داده GTAP که شامل ماتریس حسابداری اجتماعی 160 منطقه با سال پایه 2017 به تحلیل سناریوها پرداخته است. نتایج نشان میدهد که افزایش قیمت برق رابطهای مستقیم با تورم و رابطهای معکوس با تولید و تجارت خارجیدارد؛ بهطوری که شدت شوک قیمتی بیشتر، منجر به فشار تورمی عمیقتر و رکود اقتصادی گستردهتر میشود. همچنین نتایج نشان میدهد، در کنار افزایش 2 برابری قیمت برق، وجود پیشرفت فناوری میتواند نقش تعدیلکننده داشته باشد، اما برای دستیابی به رشد پایدار و غلبه بر اثرات منفی شوکها، انتخاب سیاستهای تثبیتی مناسب، امری حیاتی است. سیاست کاهش مالیات بر درآمد نیروی کار قادر به خروج از رکود تورمی نیست. در مقابل، سیاست کاهش مالیات بر سرمایه یک استراتژی مؤثر برای گذار از رکود تورمی به رشد پایدار است. این سیاست با تحریک سرمایهگذاری، نه تنها تولید ناخالص داخلی و صادرات را به طور چشمگیری افزایش میدهد، بلکه با افزایش عرضه کل اقتصاد، قادر است فشار تورمی را در بلندمدت تعدیل کرده و اقتصاد را به سمت سطوح بالاتری از رفاه و ثبات هدایت کند. نتایج شبیهسازی مدلCGEنشان میدهد که اصلاح قیمت برق باید بهصورت تدریجی و همراه با اجرای سیاست کاهش مالیات بر سرمایه انجام شود. این ترکیب موجب تعدیل اثرات منفی افزایش قیمت و تقویت رشد پایدار اقتصادی از طریق تحریک سرمایهگذاریهای مولد خواهد شد. کلید واژه ها: اصلاح قیمت انرژی، سیاستهای تثبیت اقتصادی، مدل CGE، اقتصاد ایران طبقهبندیJEL: D58, I31, C68, D63
Bahmani M. Investigating the effects of electricity price reform on macroeconomic variables and adopting an appropriate stabilization policy using a computable general equilibrium model. QEER 2025; 21 (86) URL: http://iiesj.ir/article-1-1731-fa.html
ایزدی مریم، بهمنی مجتبی، جلائی اسفندآبادی سید عبدالمجید، نجاتی مهدی. بررسی آثار اصلاح قیمت برق بر متغیرهای کلان اقتصادی و اتخاذ سیاست تثبیت مناسب با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژي. 1404; 21 (86)