1- دانشگاه بوعلی سینا، همدان 2- دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی(ره)، بروجرد ، maaboudi@abru.ac.ir 3- دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی(ره)، بروجرد
چکیده: (2523 مشاهده)
دستیابی به رشد و توسعه پایدار همراه با افزایش کیفیت محیط زیست از اهداف مهم و اساسی اقتصاد ایران است. اولین گام برای تحقق این هدف شناسایی و رتبهبندی عوامل موثر بر آلودگی محیط زیست است. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد ارزش شیپلی-اون سهم عوامل موثر بر آلودگی محیط زیست ایران را طی دوره 1397-1361 تجزیه کردهاست. رهیافت شیپلی-اون علاوهبر محاسبه سهم متغیرهای توضیحی، سهم مولفههای تشکیلدهنده هر متغیر توضیحی را از متغیر وابسته نیز محاسبه میکند. یافتههای روش شیپلی نشان میدهند مصرف انرژی بیشترین سهم از آلودگی محیط زیست را به خود اختصاص میدهد. نتایج حاصل از رویکرد اون نیز نشان میدهند مصرف انرژی در بخش حمل و نقل بیشترین سهم و در بخش کشاورزی کمترین سهم از کل آلودگی محیط زیست را دارد. گسترش شهرنشینی، افزایش بیرویه وسایل نقلیه غیر استاندارد، کیفیت پایین سوختهای مصرفی همراه با منابع طبیعی فراوان و ارزان، تحریمهای تجاری علیه کشور، وضع تعرفه گمرکی بر واردات ماشینآلات و عدم آگاهی و آموزش در مورد عواقب زیانبار آلودگی، باعث افزایش فزاینده مصرف انرژی در بخشهای مختلف اقتصادی و به تبع آن افزایش آلودگی محیط زیست کشور شدهاند. طبقهبندیJEL: Q5، Q4، C20. کلیدواژهها:آلودگی محیط زیست، مصرف انرژی، رویکرد شیپلی-اون، ایران.
Decomposition of the Share of Factors Affecting Environmental Pollution in Iran Using the Shapley-Owen Value Approach. QEER 2022; 18 (73) :97-128 URL: http://iiesj.ir/article-1-1510-fa.html
فطرس محمدحسن، معبودی رضا، دره نظری زینب. تجزیه سهم عوامل موثر بر آلودگی محیط زیست در ایران با استفاده از رویکرد ارزش شیپلی- اون. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژي. 1401; 18 (73) :97-128