ایران با داشتن حدود 6/33 تریلیون متر مکعب گاز (18 درصد از کل ذخایر گاز جهان) اولین کشور دارنده ذخایر گازی در جهان است که با توجه به موقعیت خاص استراتژیک خود در منطقه خلیج فارس، می‌تواند در آینده نقش بسیار حیاتی در معادلات انرژی جهان ایفاء نماید. سیاست انتقال گاز از طریق ترکیه به اروپا، همکاری دو جانبه در بخش گاز با ارمنستان، واردات گاز از ترکمنستان و در نهایت انجام مذاکرات مربوط به خط لوله گاز صلح با پاکستان و هند (و احتمالا درآینده با چین) نمونه‌های روشن توسعه و رشد صنعت گاز ایران به شمار می‌رود. لذا  در این راستا مطالعه دقیق و اولویت‌بندی بازارهای صادرات گاز طبیعی کشور، امری لازم و ضروری می‌باشد.

این مطالعه با در نظر گرفتن دو وضعیت کوتاه مدت (تداوم روند جاری تحریم‌ها-وضع موجود) و  بلند مدت (سناریوهای بدبینانه، واقع‌گرایانه و مطلوب) و بر اساس معیارهای 4 گانه شامل: ظرفیت واردات، محدودیت‌های فنی و محیطی- ژئوپلیتیک، اراده سیاسی همکاری گازی با ایران و هم‌چنین مقاومت در برابر فشارهای سیاسی خارجی، صورت گرفته است. با توجه به این واقعیت که در حال حاضر اقتصاد بعد امنیتی نیز یافته، توجه به مقوله اراده سیاسی در هرگونه رویکرد همگرایانه، ضروری‌تر از توجه صرف به عوامل اقتصادی است و این نکته در مطالعه پیش‌رو‌ مدنظر قرار گرفته است.

بر اساس نتایج این مطالعه، در وضعیت کوتاه مدت (تداوم روند جاری تحریم‌ها) و بر اساس معیارهای چهارگانه مذ‌کور، در مورد بازارهای صادراتی گاز طبیعی ایران، به ترتیب بازارهای ترکیه، پاکستان (مسیر شرقی)، چین و عراق- سوریه (مسیر غربی-پرشین پایپ) به‌عنوان اولویت‌های چهار‌گانه‌ی ایران تعیین می‌شوند. هم‌چنین در وضعیت بلند مدت، با در نظر گرفتن سه سناریو الف) حفظ وضعیت موجود و پیش‌بینی ورود منابع گازی نامتعارف، ب) توافق برای توقف و حداقل کاهش تدریجی تحریم‌ها و پیش‌بینی ورود منابع گازی نامتعارف وج) حذف سریع تحریم‌ها و موانع فنی(تولید ال‌ان‌جی) و پیش‌بینی ورود گسترده منابع گازی نامتعارف، چشم‌انداز اولویت‌های بلند‌مدت بازارهای گاز طبیعی ایران ترسیم می‌گردد.

طبقه‌بندی JEL:H43, Q34, L95

کلید واژه‌ها: اولویت، بازارهای صادراتی، گاز طبیعی، ال‌ان‌جی، ایران، ژئوپلیتیک، اراده سیاسی