1- دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران ، htmoghaddam@yahoo.com 2- دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران 3- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده: (1625 مشاهده)
در این پژوهش با استفاده از رویکرد برنامهریزی پویای تصادفی، مؤلفههای قراردادی برای دو قراردادIPC وPSC [1]معرفی و در ساختار مدل برای یک دوره بیستساله با قیمت نفت تصادفی منظور گردید. همچنین مدلسازی بر اساس پارامترهای میداننفتی فروزان دیگرنوآوری این کار است. نتایج در خصوص قرارداد IPCنشان میدهد که از بین مولفههای اقتصادی قرارداد شامل تغییر در نرخ دستمزد، دوره تقسیط و سقف بازپرداختهزینههای پیمانکار؛ کاهش سقف بازپرداختهزینهها از 50 به30 درصد، منجر به افزایش در تولید انباشتی میشود. این موضوع بهمفهوم تولید تا سرحد نزدیکشدن به پوشش هزینهها در رژیم داشتن سقف بازپرداخت هزینههای پایین میباشد. بهبیانی تغییر در سقف بازپرداخت هزینه را میتوان مهمترین عاملموثر در تولید انباشتی میدان دانست اما این عامل سود انباشتی را تا حدی میکاهد که میتوان آن را بهدلیل افزایش هزینههای تولید انباشتی دانست که منجر به سود انباشتی کمتر و به مفهوم ناهمسویی سود انباشتی و تولید انباشتی در این قرارداد است. با توجه به نتایج حاصله در مقاله، کاهش سقف بازپرداخت در قرارداد IPC موجب افزایش تولید انباشتی نشده است و بهترین حالت تقسیط به 5 قسط برای تولید انباشتی میباشد. در خصوص تاثیر مولفههای اقتصادی قرارداد PSCکه شامل تغییر در نرخ بهره مالکانه، سهمدولت در نفتفایده و سقف بازپرداختهزینههای پیمانکار میباشد، طبق نتایج اجرای مدل، کاهش سهمدولت در نفتفایده از 50 به 30 درصد منجر به افزایش تولید انباشتی گردید. با اینحال بالابردن سقف بازپرداختهزینه برای این مدل قرارداد به 80 درصد باعث شد که تولید انباشتی به کمینه میزان در بین سناریوهای دیگر و در نتیجه آن کاهش سود انباشتی طی دوره منجر شود. یعنی افزایش سقف بازپرداختهزینه به 80 درصد توجیه اقتصادی ندارد. همچنین افزایش نرخ بهره مالکانه به 20 درصد گرچه منجر به کاهش تولید نسبت به سناریوی مرجع میشود اما بیشینه سود انباشتی را نسبت به سایر سناریوها نصیب دولت خواهد کرد. همچنین افزایش سهمدولت در نفتفایده به 80 درصد و نیز کاهش سقف بازپرداختهزینه از 50 به 30 درصد، کمینه اثر کاهشی را بر تولید انباشتی در قرارداد داشته است.در قرارداد PSA نیز نتایج نشان میدهد افزایش سهم دولت در نفت فایده و افزایش سقف بازپرداخت هزینه بیشترین اثر کاهشی در تولید انباشتی را دارد. ضمنا نکته مهم آن است که الزاما سودانباشتی و تولیدانباشتی در قراردادهای مختلف همسو نیستند و به نوعی یک ناسازگاری بین منافع دولت و پیمانکاران ایجاد میشود.
[1]از آنجا که قرارداد نفتی ایران (IPC)نسلی جدید از قراردادهای ارائه خدمات نفتی است و قرارداد مشارکتدرتولید (PSC) نیز مدل قراردادی متداول و رایجی در جهان برای سرمایهگذاری، توسعه، تولید و بهرهبرداری میادین نفتی میباشد؛ لذا تمرکز این مقاله بر این دو مدل قراردادی میباشد.
Talebian Moghaddam H, Shirkavand S, Dehghan R, Mohammadi S. Evaluating the Impact of Economic Components of IPC and PSC Contracts on Cumulative Production of Oil Fields: A Case Study of Foroozan Oil Field. QEER 2023; 19 (76) :29-56 URL: http://iiesj.ir/article-1-1520-fa.html
طالبیان مقدم هادی، شیرکوند سعید، دهقان رضا، محمدی شاپور. تأثیر مؤلفه های اقتصادی قراردادهای IPC و PSC بر تولید و سود انباشتی میدان مشترک نفتی فروزان. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژي. 1402; 19 (76) :29-56