1- دانشگاه تبریز ، ali_jabbar@ijsu.edu.iq 2- دانشگاه تبریز
چکیده: (17 مشاهده)
امروزه مسائل مربوط به محیطزیست به یکی از دغدغههای اساسی جهان تبدیل شده و کشورها در تلاشند علاوه بر ایجاد رشد و توسعه اقتصادی، کیفیت محیطزیست برای نسلهای آتی را حفظ نمایند. عوامل زیادی بر کیفیت محیطزیست اثر گذارند که یکی از آنها تحقیق و توسعه به منظور ایجاد نوآوری در فناوریهای پاک و دوستدار محیطزیست میباشد. در همین راستا تحقیق حاضر به بررسی اثر سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه بر انتشار گازهای گلخانهای (دیاکسیدکربن) میپردازد. با توجه به اینکه کشورهای نفتخیز مستعد انتشار بیشتر کربن در فرایند استخراج و عرضه سوختهای فسیلی هستند، کشورهای حوزه منا با توجه به میزان دسترسی به اطلاعات در بازه زمانی 2020-2000 با استفاده از روش دادههای ترکیبی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد تحقیق و توسعه بر انتشار کربن اثر مثبت میگذارد. این نتیجه نشان میدهد هر نوع سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه منجر به بهبود کیفیت محیطزیست نمیشود بلکه فعالیتهای تحقیق و توسعه باید هدایت شده و در راستای دستیابی بر رشد و توسعه پایدار باشد تا بتواند انتشار آلایندهها را کاهش دهد. سایر متغیرهای استفاده شده در مدل شامل تولید ناخالص داخلی، شهرنشینی، مصرف انرژی و تجارت خارجی همگی اثر مثبت بر انتشار کربن داشته اند. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد میگردد برنامههای تحقیق و توسعه مستقیما بر کاهش انتشار دیاکسیدکربن و به کارگیری آنها متمرکز باشند. طبقهبندی JEL: C23، O30، Q53. کلیدواژهها:انتشار دی اکسید کربن، تحقیق و توسعه، دادههای تابلویی، کشورهای منطقه منا، مصرف انرژی.
Al-Saedi A J H, Sadeghi S K, Poor Ebadollahan M. The Impact of Research and Development Costs on Carbon Dioxide (CO2) Emissions in MENA Countries. QEER 2025; 21 (86) :145-173 URL: http://iiesj.ir/article-1-1628-fa.html
الساعدی علی جبار هاتو، صادقی سید کمال، پورعبادالهان محسن. تاثیر هزینه های تحقیق و توسعه بر انتشار گاز دی اکسید کربن (Co2) در کشورهای عضو منا. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژي. 1404; 21 (86) :145-173